امروزه در دنیای دندانپزشکی ، پست‌های دندان به عنوان نجات‌دهندگانی برای دندان‌های ضعیف شده به شمارمیآیند که می‌توانند منجر به تغییر چشمگیر در نتایج درمان‌های دندانپزشکی شوند. استفاده از پست دندانی،راهکار‌ی موثر جهت تقویت دندان‌های ضعیف است.این روش معمولاً برای دندان‌هایی به کار می‌رود که بخش بزرگی از ساختار طبیعی خود را از دست داده‌اند وساختار باقی‌مانده آن به اندازه ای نیست که بتواند یک روکش یا ترمیم دیگر را به‌خوبی نگه دارد.در واقع میتوان گفت پست دندان یک ابزار حیاتی و تأثیر گذار در سلامت دندان‌هاست که در تقویت ساختار دندان وتسهیل فرآیند ترمیم آن نقش اساسی دارد و می‌تواند تفاوتی بزرگ در طول عمر و عملکرد دندان‌های درمان شدهایجاد کند.تا اینجا سعی کردیم شما را متوجه اهمیت پست دندانی کنیم. در ادامه مطلب به شرح پست دندان و موارد مرتبط با آنمی پردازیم.پست دندان چیست؟پست دندان یا (Dental Post)، یک پایه کوچک و استوانه‌ای شکل است که داخل کانال ریشه ی دندان قرار دادهمیشود تا ساختار دندان را تقویت کرده و پایه‌ای محکم برای نگهداری کور و روکش فراهم کند. زمانیکه بخشزیادی از دندان به دلیل پوسیدگی، شکستگی یا درمان‌های دندانپزشکی از بین رفته باشد، برای حفظ باقی‌مانده دندانو جلوگیری از شکستگی بیشتر، از پست دندان کمک گرفته میشود. این پایه کوچک، به دندان استحکام بخشیده وباعث میشود که روکش دندان به خوبی بر روی دندان قرار گرفته و عملکرد و زیبایی دندان را به طور کاملبازگرداند. در واقع Dental Post را میتوان شبیه فونداسیونی دانست که برای ساخت یک ساختمان محکم و پایدارمورد نیاز است.پست ها معمولاً از جنس مواد فلزی یا غیرفلزی (مانند فایبرگلاس) ساخته میشود و درون کانال ریشه دندانی کهقبلاً عصب‌کشی شده، قرار می‌گیرد. پست به عنوان یک نگهدارنده عمل می‌کند تا کور (ساختار بازسازی شدهروی دندان) و روکش دندان به‌خوبی در جای خود ثابت بمانند.جنس پست های دندان از چیست؟پست ها میله هایی از جنس فلزاتی مانند طلا، تیتانیوم، استیل و یا فلزات ریختگی هستند که در داخل ریشه دندان قرارمی گیرند و با یک چسب خاص به آن چسبانده میشود و تاج دندان را روی آن بازسازی می کنند. اما امروزه بیشتراز نوع غیر فلزی (مانند فایبرگلاس) آن برای درمان استفاده می شود.پست های فلزی به دلیل استحکام بالا، طول عمر بیشتری دارند. اما ممکن است در برخی افراد باعث حساسیتشوند و ظاهر فلزی آنها برای برخی افراد مطلوب نباشد.معایب پست فلزی:*پست فلزی ضریب الاستیک بالاترازعاج دندان دارد که این موضوع ریسک شکستگی ریشه را بالا می برد.*نیاز به تراش زیاد کانال ریشه دندان دارد.*گیر کمدر عوض پست های دندانی غیرفلزی دارای ضریب کشسانی نزدیک به بافت دندان می باشند و در نتیجه ریسکشکستگی ریشه را کاهش می دهند. آنها انعطاف پذیری بالایی دارند و در مقابل فشارهایی که به دندان وارد می شودمقاومتر هستند .پست های غیرفلزی رنگ سفید و شفاف تر دارند و زیبایی بیشتری نسبت به نوع فلزی دارند. اما باید دقت کرد کهچسباندن پست های غیر فلزی دندان کار بسیار دقیقی است. در حالی که پست فلزی بسیار محکم تر هستند و راحت ترچسبانده می شوند.انواع پست دندانبرای آشنایی با انواع پست دندان ابتدا باید بدانیم کهپست و کور (core) دندان چیست؟یکی از درمان‌های ترمیمی در دندانپزشکی که گاهی بعد از عصب‌کشی انجام میشود ، پست و کور دندان است.زمانیکه دندان، بخش زیادی از ساختار خود را از دست می دهد، درمان پست و کور به بیمار کمک می کند تا بیماربتواند دندان طبیعی خود را حفظ کند. همانطور که پیش تر گفتیم پست یک میله باریک است که داخل کانال ریشه دندان قرار داده میشود. این قطعه نقشیک پشتیبان را دارد و به تثبیت کور و روکش کمک زیادی می‌کند.و اما کور (Core) چیست؟دندانپزشک برای بازسازی بخش از دست رفته ی دندان با مواد ترمیمی مناسب مانند کامپوزیت یا آمالگام، ازعملیات کور دندان یا کوربیلداپ ( core build up) استفاده می کند. این کار باعث می شود دندان برای دریافتروکش آماده شود و روکش دندان پشتیبان مناسبی داشته باشد.توجه داشته باشید که اگر بخش بسیار کمی از ساختار دندان باقی مانده باشد، پست و روکش دندان به تنهایی ممکناست با فشار، به خصوص فشار از سمت کنار جدا شوند. بنابراین باید با روش بازسازی دندان با کور بیلداپ، ساختاردندان را به اندازه و شکل اولیه آن برگرداند. این کار باعث می شود که روکش دندان اتصال و استحکام و ثباتبیشتری پیدا کند و طول عمر ترمیم افزایش یابد.در چه مواقعی استفاده از پست دندان لازم و ضروری است؟1—زمانی که دندان به شدت تخریب شده باشد و ساختار باقی‌مانده آن نتواند به‌تنهایی کور یا روکش را نگه دارد.2—تخریب گسترده تاج دندان :هنگامی که بیش از ۵۰ درصد از بافت تاج دندان از بین رفته باشد، بکارگیری روش‌های ترمیمی مانند پرکردن،منجر به آسیب های بیشتر و لق شدن دندان میشود و احتمال از دست دادن دندان زیاد می شود. در این شرایط،استفاده از پست جهت تقویت دندان بسیار ضروری است3—درمان ریشه‌ای که ساختار دندان را ضعیف کرده است.4—دندان‌هایی که نیاز به تحمل فشارهای جویدن دارند و بدون تقویت ممکن است بشکنند.انواع پست دندان :به طور کلی پست دندانی در دو نوع قابل تهیه می باشد:1—پست سفارشی:این نوع پست در آزمایشگاه ساخته می شود. برای ساخت پست سفارشی کانال ریشه دندان قالب گیری شده و بهآزمایشگاه فرستاده میشود تا پست متناسب با آن تهیه و درون کانال قرار می گیرد.2—پست از پیش ساخته:این نوع پست در اندازه ها و اشکال مختلف به صورت آماده به فروش می رسند. دندانپزشک می تواند به راحتی وسریعا آنها را در داخل کانال ریشه قرار دهد.انواع پست و کور دندان چیست؟انواع مختلفی از پست و کور وجود دارد که متخصص دندانپزشک با توجه به شرایط بیمار مناسب ترین آن راانتخاب می کند. از مهم ترین انواع پست وکور می توان به موارد زیر اشاره کرد:1—پست و کور ریختگی (فلزی) :این نوع پست و کور مخصوص به شما و بعد از قالبگیری از دندان شما در لابراتوار ساخته می شود. پست و کوراختصاصی می‌تواند توسط فلز ریختگی و یا با استفاده از زیرکونیا توسط تکنولوژی CAD CAM ساخته شود.در صورتی که پزشک از این روش برای درمان شما استفاده نماید درمان شما در دو جلسه انجام می شود. پستریختگی ( فلزی) مقاوم ترین نوع پست در مقابل ضربه و شکسته شدن است. این نوع پست و کور از نظر قیمتگرانتر از بقیه پست هاست؛ اما این مزیت را دارد که ماندگاری آن نسبت به دیگر انواع پست بیشتر می باشد.2—پست فایبرگلاس و کور کامپوزیتیاین نوع پست از فایبرگلاس ساخته می شود. ماندگاری آن نسبت به پست ریختگی پایین تر می باشد. اما جزء پست‌های بسیار مقاوم دندان به شمار می آید. این نوع پست به صورت از قبل آماده استفاده می شود. پزشک می تواند آنرا در یک جلسه روی دندان شخص سوار کند. هزینه این درمان نسبت به پست ریختگی پایین تر است.3—پست تیتانیوم و کور کامپوزیتیهمانطور که گفته شد پست داخل کانال ریشه دندان قرار می گیرد و وظیفه آن پشتیبانی از تاج و روکش دندان است.به همین دلیل باید انعطاف کافی برای فشار وارد آمده از سمت فک را داشته باشد. پست تیتانیومی نسبت به دیگر انواعپست کور طول عمر پایین تری دارد. این مدل از پیش ساخته شده است و در یک جلسه روی دندان سوار می شود.4—پست استنلس استیل و کور کامپوزیتیاین نوع پست و کور نیز فلزی و از پیش ساخته شده است. استفاده از پست فلزی ماندگاری بالاتری نسبت به پست‌های سرامیکی دارد. اما پست های استیل نسبت به همه انواع پست های فلزی ماندگاری پایین تری دارد.اگر بخواهیم بدانیم کدام نوع از انواع پست ها بهتر می باشد؟ در جواب میتوان گفتمطالعات نشان می دهد هر یک از انواع پست ها معایب و مزایای خاص خود را داشته و در مجموع نرخ موفقیت آنها تقریباً برابر است.انتخاب نوع پست دندان به عوامل مختلفی مانند:* میزان آسیب دندان* وضعیت استخوان فک* بودجه بیمار* ترجیحات بیمار* توصیه دندانپزشکبستگی دارد. دندانپزشک با توجه به شرایط هر بیمار، بهترین نوع پست را برای بیمار انتخاب خواهد کرد.مزایا و کاربردهای پست های دندانی:مزایا و کاربرد های Dental Post عبارتند از:* تقویت دندان‌های ضعیف: زمانی که بخش زیادی از تاج دندان از بین رفته باشد، ریشه دندان ضعیف میشود و احتیاج به تقویت دارد. پستدندان با پر کردن فضای خالی داخل ریشه، به دندان ثبات و استحکام می‌بخشد و از شکستگی آن جلوگیری می‌کند.* ایجاد پایه ای محکم برای روکش: روکش دندان برای پوشش دادن و محافظت از دندان آسیب دیده استفاده میشود. پست دندانی به عنوان یک پایهمحکم، باعث میشود که روکش به خوبی بر روی دندان قرار گرفته و از جابه‌جایی یا شکستگی آن جلوگیری شود.* حفظ زیبایی دندان: با استفاده از پست و روکش دندان، میتوان ظاهر طبیعی و زیبایی دندان را بازیابی کرد و از لبخندی زیبا بهره برد.* بهبود عملکرد جویدن :با تقویت دندان با کمک پست و قرار دادن روکش، عملکرد جویدن به حالت طبیعی باز می‌گردد.* جلوگیری از پوسیدگی مجدد:پست و روکش، دندان را حمایت کرده و روکش دندان، از نفوذ باکتری‌ها و مواد غذایی به داخل دندان جلوگیری کردهو از پوسیدگی مجدد آن پیشگیری می‌کند.* طول عمر بیشتر دندان: قرارگیری پست در دندان باعث میشود که دندان ترمیم شده استحکام و ثبات بیشتری پیدا کند و در نتیجه، طول عمرآن افزایش یابد.در مجموع، میتوان گفت پست های دندان باارائه تقویت ساختاری، حمایت از ترمیم‌های نهایی، پیشگیری از شکستگی و حفاظت از دندان‌های آسیب‌دیده،نقشی حیاتی در دندانپزشکی ترمیمی ایفا می‌کند. این ابزار به دندانپزشکان کمک می‌کند تا درمان‌های مؤثرتریانجام گیرد و بیمارانی که دندان‌های آسیب‌دیده یا درمان شده دارند، از نتایج بهتری بهره ببرند.معایب استفاده از پست دندان:با وجود مزایای بسیار، استفاده از پست دندانی مانند هر درمان دندانپزشکی دیگری، ممکن است با برخی معایبهمراه باشد. در ادامه به برخی از این معایب اشاره می‌کنیم:* احتمال شکستگی پست:در برخی موارد، احتمال دارد Dental Post بشکند. عوامل متعددی مانند کیفیت مواد استفاده شده، جویدن غذاهایسفت و ضربه به دندان می‌توانند در شکستگی پست دندان تاثیر داشته باشند.در صورت انتخاب نادرست مواد یا روش، ممکن است دندان دچار شکستگی یا عفونت مجدد شود.* هزینه بیشتر :هزینه درمان با پست دندان نسبت به سایر درمان‌های ساده تر دندانپزشکی بیشتر است. زیرا علاوه بر هزینه یساخت پست و روکش، هزینه‌های مربوط به عصب‌کشی (در صورت نیاز) و سایر مراحل درمان نیز به آن اضافهمیشود.* ایجاد حساسیت:پس از قرار دادن Dental Post، ممکن است دندان شما به مدت چند روز یا چند هفته نسبت به سرما و گرماحساس شود. اما جای نگرانی نیست و این حساسیت معمولاً به مرور زمان برطرف میشود.* احتمال نیاز به درمان مجدد:در صورتی که دندان دچار عفونت یا مشکلات دیگر شود، ممکن است نیاز به درمان مجدد داشته باشد که شاملبرداشتن پست و کور و درمان مجدد ریشه می‌باشد.* تغییر رنگ دندان:در بعضی موارد، ممکن است اطراف لبه روکش دندان تغییر رنگ دهد. این تغییر رنگ غالبا به دلیل تجمع پلاک وجرم در این ناحیه رخ می‌دهد.* عوارض ناشی از عصب‌کشی:در صورتی که قبل از قرار دادن پست، عصب‌کشی انجام شده باشد، ممکن است عوارضی مانند عفونت ریشه دندانیا درد مزمن ایجاد شود. * عدم ماندگاری دائمی: اگر چه پست های دندانی و روکش به طور کلی ماندگاری بالایی دارند، اما ممکن است در طولانی مدت نیاز بهتعویض یا ترمیم داشته باشند.* زمان‌بر بودن :فرآیند درمان با پست و کور ممکن است زمان بیشتری نسبت به دیگر روش‌های ترمیم دندان نیاز داشته باشد، چرا کهدرمان در چند مرحله مختلف باید انجام شود.با وجود معایب ذکر شده ، مزایای استفاده از پست دندان بسیار بیشتر از معایب آن است. بنابراین با انتخاب یکدندانپزشک با تجربه و استفاده از مواد با کیفیت، میتوان احتمال بروز عوارض را به حداقل رساند.مراحل پست و روکش دندانپست و روکش دندان از چند مرحله دقیق و نیازمند به دقت بالا تشکیل شده است :1- مرحله اول، آماده سازی دندان :ابتدا دندانپزشک دندان را عصب کشی می کند یا اگر دندان قبلاً درمان ریشه شده باشد، بافت‌های آسیب‌دیده یاعفونتزا را از کانال ریشه پاک‌سازی کرده و کانال ریشه به طور کامل تمیز و ضدعفونی می‌کند. سپسدندانپزشک بررسی می‌کند که آیا نیاز به افزودن مواد پرکننده یا تقویتی به کانال ریشه وجود دارد یا خیر.
2- قرار دادن پست:پس از پایان درمان ریشه، کانال ریشه آماده میشود و پست در داخل آن قرار داده میشود. این پست به وسیلهچسب مخصوصی مانند سیمان دندانی ثابت میشود. پست می تواند تا کانال ریشه دندان امتداد یابد و گیر لازم برایقرار گرفتن روکش را فراهم کند.3- کور بیلداپ :پس از تثبیت پست، دندانپزشک با استفاده از مواد ترمیمی مانند رزین کامپوزیت یا آمالگام، بخش از دست رفته تاجدندان را بازسازی می کند. این بخش به نام کور (Core Build up) شناخته می شود.کور بیلداپ تمامی نسج تاجی از دست رفته را جایگزین می کند و دندان را برای دریافت روکش آماده کند.4- نصب روکش :در مرحله آخر، دندانپزشک روکش دندانی را بر روی پست و کور قرار می دهد و با یک چسب خاص محکم می‌کند.آیا برای درمان با پست دندان، عصب کشی لازم است؟بله، لازم است زیرا پست دندان به عنوان بخشی از درمان‌های بازسازی دندان، داخل کانال ریشه قرار می‌گیرد تاساختار دندان تقویت شود. از آنجایی که قرار دادن پست نیازمند ایجاد فضا در کانال ریشه است، حتماً باید دندان قبلاًعصبکشی شده باشد. در طی عصب‌کشی، بافت عصبی و عفونی داخل کانال ریشه برداشته شده و سپس کانال بامواد خاصی پر میشود. برای نصب پست، بخشی از این مواد پرکننده برداشته میشود تا فضای لازم برایقرارگیری پست ایجاد شود. بنابراین، عصب‌کشی پیش‌نیاز ضروری برای استفاده از پست دندان است.پست دندانی یا ایمپلنت بهتر است؟برای ترمیم دندان‌های از دست رفته یا آسیب‌دیده دو روش درمانی پست دندان و ایمپلنت وجود دارد. با این وجودکدام بهتر است؟ پست دندان یا ایمپلنت ؟همانطور که گفتیم پست دندان یک پایه کوچک و استوانه‌ای شکل است که داخل ریشه دندان قرار می‌گیرد و بهعنوان یک تکیه‌گاه برای روکش دندان عمل می‌کند. این روش زمانی استفاده میشود که بخشی از دندان باقی ماندهباشد و ریشه دندان سالم باشد. پست به دندان استحکام می‌بخشد و از شکستگی آن جلوگیری می‌کند.اما ایمپلنت برای دندان‌هایی که به طور کامل از دست رفته اند کاربرد دارد. ایمپلنت جایگزین ریشه دندان می شودکه در استخوان فک کاشته میشود. پس از جوش خوردن ایمپلنت با استخوان، روکش دندان بر روی آن قرارمیگیرد.پس انتخاب بین پست دندان و ایمپلنت به عوامل مختلفی مانند میزان آسیب دندان، وضعیت استخوان فک، بودجه وترجیحات بیمار بستگی دارد.مراقبت‌های بعد از درمان پست دندان :بعد از انجام درمان پست دندان، رعایت برخی مراقبت‌ها برای افزایش طول عمر درمان و جلوگیری از بروزمشکلات احتمالی ضروری است.مراقبت‌های اولیه: در روزهای اولیه پس از درمان، از خوردن غذاهای سفت، چسبناک و جویدنی خودداری کنید. بیشتر ازغذاهای نرم و ولرم استفاده کنید. اگر پس از درمان، دندان شما کمی حساس یا دردناک شود. در این صورت می‌توانید از مسکن‌هایی کهدندانپزشک تجویز کرده استفاده کنید. در بعضی موارد، ممکن است در ناحیه درمان شده تورم خفیفی ایجاد شود که با کمپرس یخ قابل کنترلاست. در صورت بروز هرگونه درد شدید، خونریزی، عفونت یا حساسیت شدید، بلافاصله به دندانپزشک مراجعهکنید.مراقبت‌های دائمی: حداقل دو بار در روز و به مدت دو دقیقه دندان‌های خود را مسواک بزنید. از مسواک نرم استفاده کنید و بهآرامی اطراف روکش را هم مسواک کنید. پیش از مسواک زدن از نخ دندان استفاده کنید تا بین دندان‌ها و زیر روکش تمیز شود. استفاده از دهانشویه‌های ضد باکتری می‌تواند به کاهش باکتری‌های دهان کمک کند. برای بررسی وضعیت روکش و پست دندان، هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید. سعی کنید همیشه از عادات مضری مانند جویدن ناخن، باز کردن در بطری با دندان و جویدن اجسام سفتخودداری کنید. مصرف غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین D برای سلامت دندان‌ها بسیار مهم است.با رعایت این مراقبت‌ها، می‌توانید از طول عمر پست و روکش خود به مدت طولانی بهره ببرید.عمر پست دندان چقدر است؟عمر پست دندان به عوامل متعدد از جمله مهارت دندانپزشک، جنس پست، کیفیت مواد، مراقبت‌های پس از درمان وشرایط دهان و دندان بیمار بستگی دارد. به طور کلی، با مراقبت مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک، پست دندانیمیتواند تا چندین سال دوام بیاورد. از طرفی، عادات غلط مانند عدم مراقبت، جویدن غذاهای سفت، ضربه به دندانو ... می‌توانند عمر پست دندان را کم کند. جنس پست نیز در طول عمر آن موثر است. مثلا، پست‌های فلزی معمولاًدوام بیشتری نسبت به پست‌های غیرفلزی دارند.پست های فلزی (تیتانیوم، استیل) تقریبا حدود 10-15 سال ، پست های فیبر کربن7-10 سال ، پست سرامیکیحدود 5-8 سال و پست های کامپوزیتی 5-7 سال عمر می کنند.البته اعداد ذکر شده یک برآورد تقریبی است و عوامل مختلفی می‌توانند بر عمر واقعی پست تاثیر بگذارند. برایافزایش طول عمر پست دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک و اجتناب از عادات مضربسیار تاثیرگذار است.